Geen uitweg uit de crisis zonder een Europees economisch beleid

Na maanden van getalm hebben de Europese leiders en de Europese Centrale Bank (ECB) eindelijk de knoop doorgehakt - in de nacht van zondag 9 op maandag 10 mei - om een grootscheeps reddingsplan voor de Eurozone op te zetten. Parallel deed de Commissie op 12 mei voorstellen om de budgettaire controle op de lidstaten te verscherpen.

Deze twee acties brengen  een aantal problemen met zich mee. Enerzijds creëren ze als antwoord op bestaande schulden extra schulden en leiden ze  tot een drastische beperking van de openbare uitgaven, hetgeen  het risico inhoudt dat de sociale gevolgen van de economische crisis versterkt worden en de EU (opnieuw) in een recessie terechtkomt. Positief is dat ze een aanzet vormen tot een werkelijk gemeenschappelijk economisch beleid-de ontbrekende politieke pijler van de economische en monetaire unie-

Voor de Europese groenen moet dit beleid op vijf pijlers gebaseerd zijn: 

1. Verantwoorde overheidsuitgaven, door een duurzame omkadering van  de overheidsuitgaven en een versterkt toezicht op de macro-economische ontwikkelingen en  een hervorming van het stabiliteit- en groeipact zodat naast louter indicatoren van deficit en overheidsschuld een breder gamma van indicatoren voor de macro-economische ontwikkeling te gebruiken. Naast de indicatoren van de uitgaven en overheidsschuld geven andere indicatoren zoals privéschuld, de balans van de rekening courant en de werkelijke wisselkoers een beter overzicht van  het interne en externe on-evenwicht van de lidstaten. Op deze manier is het mogelijk gecoördineerde en beter onderbouwde preventieve en corrigerende acties te ondernemen, die zowel op de landen met schulden als op de landen met overschot van toepassing zijn. Verantwoorde overheidsuitgaven: dat zijn ook de uitgaven (ook op Europees niveau) die worden geheroriënteerd naar doelstellingen voor een duurzaam milieu en sociale cohesie.
2. Een fiscale harmonisering: Hoewel evenwichtige overheidsfinanciën een voorwaarde voor economische stabiliteit zijn, kunnen we ons niet beperken tot louter de bestedingen/uitgaven , wat zowel de Commissie als de ECB doen - de inkomsten kant van de begroting is even belangrijk. Zowel ten aanzien van  de belasting op de winsten van bedrijven (vooral transnationale bedrijven), het invoeren van een belasting op financiële transacties, een bijzondere bijdrage van de banksector (bank levy) en de strijd tegen belastingsontduiking dit kan alleen met een gemeenschappelijke aanpak van en door de 27 lidstaten op deze wijze kunnen de instrumenten aangereikt worden voor een goed beleid met behoud van de sociale cohesie.
3. Een strenge regulering  van de financiële markten: Het is van fundamenteel belang dat de financiële sector zich opnieuw richt op zijn hoofdopdracht: de ontwikkeling van de "reële" economie ondersteunen. Het Europese Parlement keurde onlangs een pakket van toezichtmaatregelen goed, gesteund door de drie grootste politieke families; de Raad zou in plaats van te twijfelen en intern verdeeld te zijn over dit pakket van maatregelen zich beter kunnen scharen achter het advies van het Europees parlement. Daarnaast is het essentieel de destabiliserende effecten van de financiële speculatie aan banden te leggen Op korte termijn kunnen verschillende maatregelen hiertoe bijdragen, zoals het verbod op de CDS ("Credit Default Swaps"), het tegenaan van speculaties op de staatsschuld, de invoering van een belasting op financiële transacties en op de eerder genoemde bank levy, dragen er tevens toe bij dat de banken zich minder makkelijk in de schulden zullen kunnen werken om hun speculerende operaties te financieren.
4. Meer eigen middelen voor de EU: Het klopt dat als we kijken naar de fundamentele economische cijfers  van de EU we er beter voor staan dan de VS, de EU lid- staten hebben gemiddeld een overheidstekort van 6% PNB, een gemiddelde overheidsschuld van 88,5% van het PNB, die overheidsschulden zijn  voor het grootste gedeelte "binnenlandse" schulden  (in vergelijking met respectievelijk 98% en 10% in de VS met een schuld die voor de helft van "buitenlandse" origine, onder andere China). Dit betekent dat de EU als speler over een grotere geloofwaardigheid ten opzichte van de markten beschikt. Duidelijk is ook dat het gemeenschappelijk belang en de daarop gebaseerde gemeenschappelijk begrotingspolitiek over een sterker budget beschikt, opgebracht via de eigen middelen (fiscale middelen en leencapaciteit, de fameuze Euro-obligaties), die ten dienste staan van gemeenschappelijke doelstellingen , in het bijzonder de EU2020-strategie.  
5. De Europese Green New Deal: Deze EU2020-strategie moet moet er voor zorgen om van Europa een topper te maken voor wat betreft de duurzame omzetting  van ons ontwikkelingsmodel . De twee uitdagingen van de 21° eeuw zijn het beleid in overeenstemmingen te brengen met de natuurlijke beperkingen van de planeet (klimaat en uitputting van middelen) en een sociale rechtvaardigheid binnen onze maatschappijen en tussen de maatschappijen onderling te garanderen. Deze uitdagingen mogen niet onderschikt worden gemaakt  aan de financiële crisis. Nu zal er werk gemaakt moeten worden van de Green New Deal met als direct effect duizenden zo niet honderd- duizenden nieuwe groene banen.. De New Green Deal zal niet alleen worden gefinancierd  via een hoger Europees budget maar ook door de toekenning van renteloze leningen van de Europese Investeringsbank (EIB) aan de degenen die uitvoering  geven ( veel al lokale en regionale actoren) aan deze ecologische omschakeling . Dit betekend  in de eerste plaats dat de EIB nieuwe fondsen zal moeten aanboren bijvoorbeeld leningen met een nulrentevoet bij de Europese Centrale Bank om een dergelijke onderneming te financieren.

Enkel de volledige invoering van een nieuwe politiek gebaseerd op  deze vijf pijlers garandeert  dat de Europese Unie ongehavend uit de crisis raakt en haar ontwikkeling op een duurzame basis voortzet. Als een van de pijlers wegvalt , wordt heel het bouwwerk kwetsbaar. Een  gemeenschappelijke economische beleid is geen utopie: de voorbereidingen op basis van elk  van deze vijf pijlers zijn al aan de gang; te vaak echter wordt door gebrek aan visie , ambitie het hele proces vertraagd

Het is hoog tijd om een politieke vastberadenheid aan de dag te leggen en de uitvoering  van de 5 peilers zo snel mogelijk aan te pakken. 

Na de voltooiing van de interne markt voor goederen , diensten en kapitaal  moeten de Europeanen en Europa's politieke  leiders nu een  keuze maken hoe en op welke wijze Europa "politiek" geïntegreerd kan worden Als men gebruik makend van het potentieel van zijn burgers een betere  toekomst voor een half miljard mensen wil garanderen lijkt de keuze voor een verdergaande politieke Europese integratie onvermijdelijk.

Dany Cohn-Bendit MEP
Copresident van de groep Greens/EFA in het Europese Parlement

Philippe Lamberts
Europees afgevaardigde Ecolo (B), Copresident van de Europese groene partij

Pascal Canfin
Europees afgevaardigde, Europe Ecologie (F)

Sven Giegold
Europees afgevaardigde Bündnis 90/Die Grünen (D)