Καθώς η τιμή της ενέργειας εκτοξεύεται στην Ευρώπη, οι πολίτες δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους. Ως αποτέλεσμα, όλο και περισσότεροι άνθρωποι ζουν σε ενεργειακή φτώχεια, πράγμα που σημαίνει ότι αγωνίζονται για την ψύξη, τη θέρμανση και το φωτισμό των σπιτιών τους. Ο Ευρωβουλευτής της Ομάδας των Πρασίνων/EFA, Ciarán Cuffe, ηγείται των διαπραγματεύσεων για την Οδηγία των Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων (ΟΕΑΚ) στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Εδώ εξηγεί γιατί χρειαζόμαστε ενεργειακά αποδοτικά κτίρια για πιο ζεστά σπίτια και χαμηλότερους λογαριασμούς.
Περίπου 54 εκατομμύρια άνθρωποι ή το 11% του πληθυσμού της ΕΕ πλήττεται από την ενεργειακή φτώχεια. Και οι αριθμοί αυξάνονται από την αρχή της ενεργειακής κρίσης. Η αύξηση των ενοικίων και των τιμών των σπιτιών επιδεινώνει το πρόβλημα.
Κάθε χώρα της ΕΕ είναι διαφορετική (για παράδειγμα, ο καιρός στη Φινλανδία δεν είναι ο ίδιος με αυτόν της Ιταλίας), επομένως αυτό είναι ένα ευέλικτο σχέδιο. Κάθε χώρα της ΕΕ είναι επιφορτισμένη με την ανάπτυξη ενός εθνικού σχεδίου ανακαίνισης που να ταιριάζει στις συγκεκριμένες ανάγκες της. Τα σχέδιά τους θα περιλαμβάνουν στόχους ανακαίνισης που καθορίζονται επίσης σε εθνικό επίπεδο.
Οι χώρες της ΕΕ θα μπορούν να εφαρμόζουν εξαιρέσεις στο πλαίσιο των εθνικών τους σχεδίων ανακαίνισης για ιστορικά κτίρια, θρησκευτικά κτίρια, μικρά κτίρια και εξοχικές κατοικίες. Και οι απαιτήσεις που στοχεύουν στα κτίρια που σπαταλούν την περισσότερη ενέργεια θα ξεκινήσουν σταδιακά και θα προστατεύσουν τους ανθρώπους, συμπεριλαμβανομένων των ενοικιαστών, από τους υψηλούς λογαριασμούς ενέργειας.
Μία Ευρώπη γεμάτη πρόσφατα ανακαινισμένα, ενεργειακά αποδοτικά κτίρια θα είναι εξαιρετική για τους ανθρώπους και τον πλανήτη. Επιπλέον, η ΟΕΑΚ θα δημιουργήσει εκατοντάδες χιλιάδες ποιοτικές θέσεις εργασίας σε τοπικό επίπεδο και θα μας βοηθήσει να πετύχουμε τους στόχους μας για το κλίμα.
Οι πέντε λόγοι γιατί η ΟΕΑΚ είναι καλή για τους ανθρώπους και τον πλανήτη:
- Θα αντιμετωπίσει τις γενεσιουργές αιτίες της ενεργειακής φτώχειας
Η ΟΕΑΚ αντιμετωπίζει το πρόβλημα της ενεργειακής φτώχειας, με δύο τρόπους. Πρώτον, ανακαινίζοντας πρώτα κτίρια που σπαταλούν την περισσότερη ενέργεια. Και δεύτερον, με την εισαγωγή χρηματοδοτικών μέτρων, κοινωνικής προστασίας και υπηρεσιών πληροφόρησης.
Ξεκινώντας τις ανακαινίσεις με τα κτίρια που σπαταλούν την περισσότερη ενέργεια («κτίρια με τη χειρότερη απρόσοδη»), δίνουμε προτεραιότητα στους ανθρώπους που ζουν σε ενεργειακή φτώχεια. Συχνά είναι οι φτωχότεροι άνθρωποι που ζουν σε αυτά τα κτίρια και αυτοί που επηρεάζονται περισσότερο από τους υψηλούς λογαριασμού ενέργειας. Εισάγονται απαιτήσεις ανακαίνισης και οι ιδιοκτήτες κτιρίων θα πρέπει να συμμορφωθούν με αυτές μέχρι καθορισμένες ημερομηνίες για να διασφαλίσουν ότι τα κτίρια που σπαταλούν την περισσότερη ενέργεια βελτιώνονται. Αυτό θα ισχύει για ιδιώτες ιδιοκτήτες, τον δημόσιο τομέα, ιδιοκτήτες νοσοκομείων, σχολείων και άλλων κτιρίων.
Η κοινωνική προστασία θα προστατεύσει όσους δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά τις ανακαινίσεις ή τις αυξήσεις ενοικίων. Ορισμένες από τις κοινωνικές προστασίες στην ΟΕΑΚ περιλαμβάνουν υποστήριξη ή ανώτατα όρια ενοικίων, προτεραιότητα για επιχορηγήσεις ανακαίνισης και προτεραιότητα για προγράμματα που αντικαθιστούν τα συστήματα θέρμανσης και ψύξης με βάση τα ορυκτά καύσιμα στα σπίτια. Θα δούμε επίσης την ανάπτυξη one-stop-shop που θα παρέχουν δωρεάν και αμερόληπτες πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με την ανακαίνιση και την πρόσβαση στη χρηματοδότηση.
Οι ενοικιαστές θα επωφεληθούν από την ΟΕΑΚ επειδή συχνά πληρώνουν τους ενεργειακούς λογαριασμούς, αλλά δεν έχουν καμία επιρροή στην ενεργειακή απόδοση των σπιτιών τους. Η ΟΕΑΚ εισάγει απαιτήσεις ανακαίνισης και παρέχει υποστήριξη στους ιδιοκτήτες από αυθαίρετες αυξήσεις ενοικίων ή εξώσεις.
Μάθετε περισσότερα για την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας στην Ευρώπη στο Εγχειρίδιο για την Ενεργειακή Φτώχεια των Πρασίνων/EFA, που δημιουργήθηκε από τον Συνασπισμό Δικαίωμα στην Ενέργεια.
- Θα μειώσει τους λογαριασμούς ενέργειας για όλους
Η ανακαίνιση έχει σαφώς θετικό αντίκτυπο στους λογαριασμούς ενέργειας. Όσο λιγότερη ενέργεια χρησιμοποιούμε, τόσο λιγότερα θα πληρώνουμε. Τα κλιματικά ουδέτερα κτίρια καταναλώνουν πολύ λίγη ενέργεια. Έχουν υψηλή ενεργειακή απόδοση. Είναι καλά μονωμένα, τροφοδοτούνται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και μπορούν να αποθηκεύσουν ενέργεια επί τόπου. Μπορούν ακόμη και να τροφοδοτήσουν ενέργεια πίσω στο δίκτυο που να μπορούν να χρησιμοποιήσουν άλλοι άνθρωποι.
Η ΟΕΑΚ διασφαλίζει ότι οι πολίτες δε χρειάζεται να επωμίζονται μόνοι τους το οικονομικό κόστος της ανακαίνισης. Διαθέτει σαφές οικονομικό πλαίσιο που κατευθύνει δημόσιο και ιδιωτικό χρήμα σε ανακαινίσεις. Επιπλέον, οι κυβερνήσεις μπορούν να αξιοποιήσουν μια σειρά από ροές χρηματοδότησης από την ΕΕ για να υποστηρίξουν τις ανακαινίσεις. Διατίθεται οικονομική στήριξη και πρέπει να διατεθεί ακόμη περισσότερη σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Οι χώρες της ΕΕ μπορούν επίσης να ελαφρύνουν το βάρος των ιδιοκτητών κατοικιών, οι οποίοι θα μπορούσαν να επωφεληθούν από επιπλέον χρόνο για να συμμορφωθούν με τους νέους κανόνες. Μπορούν επίσης να προβλέπουν εξαιρέσεις – για παράδειγμα, εάν δεν υπάρχει αρκετό διαθέσιμο εργατικό δυναμικό για την πραγματοποίηση ανακαινίσεων.
- Θα δημιουργήσει εκατοντάδες χιλιάδες τοπικές θέσεις εργασίας
Η ΟΕΑΚ είναι μια μηχανή εργασίας για την ΕΕ. Θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας στον κλάδο των κατασκευών, της ανακαίνισης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να επενδύσουν. Οι μικρές επιχειρήσεις θα κερδίσουν, όπως και η οικονομία στο σύνολό της.
Τα κτίρια είναι το πολυτιμότερο χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο της ΕΕ, αξίας δεκάδων τρισεκατομμυρίων ευρώ. Ο κατασκευαστικός τομέας απασχολεί 10% του εργατικού δυναμικού της ΕΕ. Περισσότερο από το 95% των επιχειρήσεων είναι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Τα υψηλότερα ποσοστά ανακαινίσεων και τα υψηλότερα πρότυπα για νέα κτίρια θα έχουν πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στις θέσεις εργασίας και την ανάπτυξη σε όλους τους κλάδους.
- Θα μειώσει τις εκπομπές του άνθρακα
Τα κτίρια αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% της κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρώπη και το 36% των εκπομπών άνθρακα. Εάν ανακαινίσουμε τα κτίρια της Ευρώπης ώστε να είναι υψηλής ενεργειακής απόδοσης και κλιματικά ουδέτερα έως το 2050, μπορούμε να περιμένουμε σημαντική μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Θα μειώσουμε επίσης τις εκπομπές άνθρακα, καθιστώντας το πιο πιθανό να πετύχουμε τον στόχο της ΕΕ για την κλιματική ουδετερότητα το 2050.
Όχι μόνο αυτό, αλλά η ΟΕΑΚ θα προωθήσει ένα πιο υγιεινό περιβάλλον μέσα στα νέα κτίρια, βελτιώνοντας την ποιότητα του αέρα, τους ρύπους και το θόρυβο.
- Θα δώσει στους ιδιοκτήτες σπιτιών ενεργό ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση
Οι ιδιοκτήτες σπιτιών μπορούν να απαλλαγούν από τους υψηλούς λογαριασμού ενέργειας και την εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα, παράγοντας τη δική τους ανανεώσιμη ενέργεια. Η ΟΑΕΚ δίνει τη δυνατότητα στους ιδιοκτήτες σπιτιών να ελέγχουν τους λογαριασμούς ενέργειας μέσω της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας (είτε μεμονωμένα είτε ως μέρος μιας ενεργειακής κοινότητας) και της χρήσης της. Επιτρέπει επίσης στις εταιρείες και τους πολίτες να προσαρμόσουν την ενεργειακή τους κατανάλωση αποθηκεύοντας και απελευθερώνοντας ενέργεια σε κατάλληλους χρόνους, μια πρακτική γνωστή ως «απάντηση ζήτησης» (demand-response). Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω εγκατεστημένων συσκευών σε ανακαινισμένα κτίρια συμπεριλαμβανομένων αυτοματισμών και συστημάτων ελέγχου ή μπαταριών ηλεκτρικών οχημάτων.
Πιο σύγχρονα και αποδοτικά κτίρια με φωτοβολταϊκά πλαίσια, αντλίες θερμότητας ή άλλες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα επιτρέψουν στους χρήστες των κτιρίων να επωφεληθούν από την ενέργεια δωρεάν.